1e me : se Jounen Lit travayè ak travayèz
Depi plis pase 50 lane Otorite Leta yo mete ansanm avèk Patwon yo pa sispann fè konplo ak mannèv gwo ponyèt pou yo pran nan men travayè ak travayèz peyi d’Ayiti gwo valè istorik jounen 1er me a genyen nan lit klas travayè a ap mennen pou chanje kondisyon lavi li devan eksplwatasyon li sibi nan men gwo chabrak.
Nan lane 1950 rejim koudeta militè Paul Eugène Magloire te soti pou etenn mouvman travayè ak travayèz nan peyi a anba gwo represyon. Sistèm kraze brize lit travayè yo te vin pi di sou rejim diktati Duvalier papa ak pitit : 1er me 1958 diktatè Francois Duvalier te menm rive entèdi gwo manifestasyon sendika ouvrye ak ouvriyèz poutèt yo te vle fè tande vwa yo, revandike bonjan kondisyon travay. Sendika, travayèz ak travayè t ap mennen yon batay pou lavi ak pou devlopman peyi a. Jous nan lane 1974 anpil militant ak militan te kontinye ap pedi lavi yo oswa viktim anba represyon : pami yo te genyen yon gason vanyan ki te rele Ulrick Joly ki te pase anpil mati nan prizon Fò Dimanch, jous li al mouri an ekzil.